به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، آیین رونمایی از کتاب «تراژدیهای شاهنامه و تبیین جنبههای سینمایی آن» به قلم حمید دهقانپور با حضور نویسنده و چهرههایی چون میرجلالالدین کزازی، احمد الستی و محمدگذرآبادی عصر دیروز 20 اردیبهشت در سرای اهل قلم بیست و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار شد.
میرجلالالدین کزازی استاد ادبیات دانشگاه و شاهنامهپژوه در این مراسم با بیان اینکه سینما در ادب فارسی پدیده نو و در نگاه نخست ممکن است شگفتانگیز باشد، افزود: ممکن است بپنداریم که سینما هنر روزگار نو است و چندان پیوندی با هنرهای کهن ندارد. ممکن است از خود بپرسیم آیا متن کهنی چون شاهنامه که بزرگترین رزمنامه جهان است میتواند در قالب سینما عرضه شود.
کزازی ادامه داد: زیرا هر اندیشه و مسلکی که داشته باشیم باید بپذیریم که هنرهای روزگار نو ویژگیهایی دارند که آن را از هنرهای کهن جدا میکند، این هنرها با هنجارهای امروزی بیشتر سازگار میافتند و یکی از این هنرهای نوپدید سینماست. سینما تنها هنر برجسته، فراگیر و پرکاربردی است که هیچ پیشینهای در روزگار کهن ندارد و همه لوازم و ویژگیهای آن متعلق به روزگار نو است و از دل فنآوری و ابزارسازی امروز برآمده است.
سپس این استاد پیشکسوت ادبیات اظهار کرد: اما سینما با همه نوآیینیاش در پیکره خود گذشتهگراترن هنر روزگار ماست. شاید بهظاهر روزگار اسطوره دیری است که سرآمده و دیگر بشر با رویکرد اسطورهای به جهان نمینگرد اما نکته نغز اینجاست که سینما این هنر پیشرو منطق و ساختاری اسطورهای دارد و فیلمهایی که اسطورههای کهن را نشان میدهند و یا از ساختار اسطورهای پیروی میکنند پربینندهترین فیلمها هستند. بدینترتیب نوآیینترین هنر، گذشتهگراترین و اسطورهگراترین هنر نیز هست. از این روی سینما میتواند پیوندهای ساختاری و سرشتین با گذشته داشته باشد.
وی ادامه داد: شاهنامه متنی کاملا حماسی است و بسیاری از عناصر آن نیمهنمادین است بنابراین متن شاهنامه میتواند سرچشمهای شکوفان، جوشان و پایانناپذیر برای سینماگرانی که میخواهند از اسطورههای کهن فیلم بسازند در اختیار بگذارد.
کزازی یادآور شد: از سوی دیگر به آواز بلند میگویم که شاهنامه در میان رزمنامههای جهان از ایلیاد و اودیسه گرفته تا انهئید ویرژیل و اسطورههای ژرمنی و انگلیسی بیشترین و ساختاریترین پیوندها را به هنر نمایش و سینما دارد. شاهنامه را همانگونه که فردوسی سروده میتوان به صحنه نمایش برد و یا از آن فیلم ساخت؛ داستان شاهنامه خود، فیلمنامه است و فردوسی تنها آشکار نکرده که با دوربین چطور باید رفتار کرد، آن را کجا کاشت یا از چه زاویهای تصویر گرفت زیرا در آن زمان دوربینی وجود نداشته است.
وی در پایان با بیان اینکه دو دهه پیش در دانشگاه سپاهان با موضوع ساختار سینمایی شاهنامه برای هنرمندان و صاحبنظران عرصه نمایش و سینما سخنرانی کردم، افزود: امروز به راستین شادمانم که آن حرفهایی که آن روز غیر منتظره و خردآشوب مینمود در قالب کتابی عرضه شده است و درباره آن کتاب سخن میگویم. امیدوارم هنرمندان عرصه سینما برای ساختن آثاری بزرگ بر بنیاد شاهنامه فردوسی از این کتاب استفاده کنند و به زودی شاهد آثار سینمایی برگرفته از اثر ماندگار حکیم طوس باشیم.
انتهای پیام/