مهدی گلشنی، دکترای فیزیک از دانشگاه برکلی (1348) و از صاحبنظران مطرح عرصه مطالعات تطبیقی میان دو حوزه علم و دین در ایران است. وی برگزیده همایش چهرههای ماندگار در عرصه فیزیک و برنده دو جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران است. گلشنی عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف، عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی، عضو آکادمی علوم جهان اسلام و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی است و تاکنون مسئولیتهای متعدد علمی و فرهنگی را عهدهدار بوده است.
وی در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم درباره «مسئله فرهنگ» در کشور گفت: فرهنگ امری ظریف است و نمی توان آن را به فرد یا جامعهای تحمیل کرد. فرهنگ را باید فهماند و اگر کسی آن را بفهمد دیگر از آن دست بر نمیدارد. به نظر من مسئولان فرهنگی در وهله نخست باید این نکته را متوجه شوند.
گلشنی ادامه داد: متاسفانه مشکلی که ما در حوزه فرهنگ داریم این است که برای انتقال تفکر و ارزشهای اسلامی به جامعه با ابزار خاص خودش پیش نیامدیم و به همین دلیل نتوانستیم آن را در جامعه نهادینه کنیم. در زمینه فرهنگ با یک تفکر خام جلو رفتیم و تندرویهایی هم وجود داشته که جوانان با مشاهده آنها به جایی رسیدهاند که امروز وقتی چیزهای منطقی را هم به آنها پیشنهاد میکنیم از آن استقبال نمیکنند.
مدیر گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف اظهار کرد: یکی از علمای نجف دو سال پیش به من میگفت ما باید با زبان روز برای مردم و جوانان حرف بزنیم، ولی متاسفانه این کار را نمیکنیم و هنوز میخواهیم با زبان قدیمی با مردم این زمان حرف بزنیم.
وی با بیان اینکه ابزارهای تبلیغ امروز دنیا با ابزارهای تبلیغ گذشته تفاوتهای زیادی پیدا کرده، افزود: معتقدم اگر جاذبه ایجاد کنیم چرا باید مردم سراغ رسانههای بیگانه بروند؟ باید مطالب و برنامههای جالبی تهیه کنیم که ارزشها و محتواهای اخلاقی و دینی را با زبانی نو و شیوهای جذاب ارائه کند تا مردم به آنها رجوع کنند. یک دوست پاکستانی برای من تعریف میکرد که دریک ماه رمضان سریالی مذهبی پخش شد که همه مردم را به خود جذب کرد و تحت تاثیر قرار داد و افراد سعی می کردند به موقع خود را به منزل برسانند که آن را تماشا کنند.
استاد فیزیک و فلسفه علم دانشگاه گفت: بنابراین من فکر میکنم که مسئله اصلی درک این نکته است که دین و فرهنگ حساس و ظریف هستند و کار دینی و فرهنگی کردن به تبع این حساسیت و ظرافت، باید با ریزبینی و دقت توام باشد و ظرافت کار دقیقا مد نظر قرار گیرد و ما متاسفانه کمتر به آن توجه کردهایم.
گلشنی تصریح کرد: برای مثال ما خودمان دو سال پیش به وزارت علوم و تحقیقات و فناوری پیشنهاد دادیم که یک پژوهشکده علم و دین و فلسفه در دانشگاه صنعتی شریف راه بیندازیم تا مسائل فلسفی علم و نسبت آن با دین را برای دانشجویان مطرح کرده و در صورت لزوم مشکلات آنها را برطرف کنیم. پاسخی که به ما دادند این بود که در یک دانشگاه تخصصی جای چنین پژوهشکدهای نیست و اگر میخواهید چنین پژوهشکدهای تاسیس کنید باید بروید در دانشگاه علامه طباطبایی این کار را انجام دهید.
وی ادامه داد: من حرفم این بود که اینجا بهترین دانشگاه صنعتی و فنی کشور است که در آن دانشجویان علم و فن میآموزند و وارد جامعه میشوند، و چون این دانشجویان هستند که میخواهند برای کشور تصمیم بگیرند اینها باید ذهنشان روشن باشد. اینها هستند که باید شبهات برایشان حل شود و نیاز به چنین پژوهشکدهای دارند، اما ترتیب اثری داده نشد.
گلشنی اظهار کرد: بنابراین میبینیم تصمیماتی که در حوزه فرهنگ گرفته میشود چندان عقلانی نبوده و نیست، اگر این تصمیمات روی غلطک عقلانیت بیفتد و کارهایمان جاذبه داشته باشد، خودش پیروان خود را جذب خواهد کرد و نیازی نیست که ما به دنبال مخاطب باشیم؛ خود افراد وارد این خط میشوند و خودشان دست به اصلاحات اخلاقی و فرهنگی میزنند.
مدیر گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف خاطرنشان کرد: هر مسئولی اگر بتواند در کارش سطح زیرین خودش را به حساب بیاورد و رابطه فرهنگی و اخلاقیای با آنها ایجاد کند، میتواند بسیاری از مشکلات را حل کند. ما این کار را در جامعه خودمان نکردیم و این یک واقعیت است که باید آن را بپذیریم.
به گفته این استاد فلسفه علم، متاسفانه ما فقط در فکر ابزارسازی و مهندسی و ساخت ماشین هستیم. البته اینها بد نیست و حتی لازم است ولی همه زندگی ماشین و ابزار فنی نیست. آنچه که باعث جذب علاقه افراد به زندگی و کشور و ارزشهای اخلاقی و دینی میشود، همین فرهنگ و نگاه فرهنگی است که متاسفانه این مقوله کمتر به نسل جوان ما القاء شده و میشود.
وی تصریح کرد: از سوی دیگر مسائل فرهنگی و اخلاقی باید در بستری آزاد و عقلانی مطرح شود و با کمک رسانهها به عنوان یک دغدغه عمومی طرح شود. مثلا چرا باید در همه کشورهای همسایه ما وضع رانندگی ما از همه بدتر باشد؟ چرا کشورهایی که از نظر تمدنی در نسبت با کشور ما از جایگاهی برخوردار نیستند، تا این حد قانونمند هستند اما ما با انواع بیقانونیها مواجهایم؟
انتهای پیام/