به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، هفته گذشته داوریهای سی و یکمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی و بیست و یکمین دوره جایزه جهانی کتاب سال به پایان رسید و برگزیدگان و شایستگان تقدیر این جایزه مشخص شدند.
بر این اساس در بیست و یکمین دوره جایزه جهانی کتاب سال، کتاب «کتابشناسی آثار فارسی چاپ شده در شبه قاره» به قلم عارف نوشاهی که از سوی موسسه پژوهشی میراث مکتوب منتشر شده است، در حوزه مطالعات ایرانی برگزیده شناخته شده است.
«کتابشناسی آثار فارسی چاپ شده در شبه قاره (هند، پاکستان، بنگلادش) (از1160-1386ه.ش» در4 جلد به کوشش عارف نوشاهی در سال 91 منتشر شده است، این کتاب نخستین اثر جامع در موضوع خود است که آثار مکتوب فارسی چاپ شده در کشورهای بنگلادش، پاکستان و هندوستان از آغاز چاپ کتابهای فارسی در منطقه (انشای هرکون 1781م) تا پایان 2007م – اعم از چاپهای سربی، سنگی، حروفی، افست، فاکسیمیله و کامپیوتری –معرفی میکند.
در این کتابشناسی حدود 11000 عنوان کتاب در بیش از 20000 چاپ ثبت شده است، که از آن میان اغلب چاپها مستقیماً رؤیت شده و بقیه به کمک سایر منابع شناسایی گردیده است.
این کتابشناسی به ترتیب موضوعی و با ترتیب داخلی الفبایی نام کتب، به جز بخش آثار منظوم ادبیات فارسی با ترتیب الفبایی تخلص شاعران، تنظیم شده و در آن علاوه بر کتابهای مستقل فارسی، گزیده و ترجمه و شرحهای حامل متن نیز جای داده شده است. ذیل نام کتب، اعم از متن، گزیده، ترجمه و شرح، تمامی چاپهای آن به ترتیب زمانی ذکر شده است.
این کتابشناسی سندی روشن و مؤیدی به این دیدگاه است که در سده 13 ه/ 19م. هندوستان تجزیه نشده فعالترین و بزرگترین مرکز چاپ کتابهای فارسی در جهان بود و حتی برخی کتابفروشان و تاجران کتب و ناشران خصوصی و دولتی کشورهای فارسیزبان مانند افغانستان و ایران و ماوراءالنهر (خجند و بخارا و ترکستان) برای چاپ کتب خود از امکانات و تسهیلات پیشرفته صنعت چاپ در شبه قاره استفاده میکردند. در سده 14 ه/ 20 م. پس از تجزیه هندوستان به سه کشور، امروز هم بنگلادش، پاکستان و هند با وجود هویتهای مختلف زبانی خود، تولید و چاپکننده آثار فارسی هستند.
این کتابشناسی به خصوص مأخذ سودمندی برای پیبردن به نهضت تألیف کتاب، سهم شبه قاره در تعیم فکر و فرهنگ اسلامی و موضوعات ادبی فارسی و کم و کیف گرایشهای عقلانی و فلسفی و کلامی و ذوقی مردم شبه قاره است و به طور کلی به محققان علوم و فنون مختلف مجال میدهد که در تتبعات خود به منبعی دسترسی پیدا کنند که اولین بار در اینجا فهرست شده است.
برای آسانی کار محققان و مراجعهکنندگان بخشی از جلد چهارم این کار به نمایهها اختصاص یافته است.
انتهای پیام/