"مصیب نعیمی" در گفت وگو با خبرنگار بین الملل خبرگزاری تسنیم در ارتباط با علل برکناری"بندربن سلطان"ازسمت ریاست دستگاه اطلاعاتی عربستان گفت: این شاهزاده سعودی چند ماه قبل افول کرد یعنی بعد ازناکامی آمریکا در حمله به سوریه. این مسئله سبب شد تا میان واشنگتن و ریاض اختلاف بوجود آید چراکه بندربن سلطان تحریک کننده حمله به سوریه بود و نقش اطلاعاتی و نظامی دراین زمینه داشت. وقتی که آمریکایی ها متوجه شدند، حمله به سوریه می تواند برایشان فاجعه بار باشد و فرصت طلایی در اختیار روسیه قرار می دهد، از این حمله سرباز زدند. با وجود این، "بندر"سیاست اجرای عملیات تروریستی در سوریه و لبنان را دنبال کرد و این عملیات در کشورهای مزبور افزایش یافت. از آنجایی که سرنخ های عملیات تروریستی به ویژه در لبنان فورا به بندربن سلطان ختم می شد، وی از نظر غرب مهره سوخته تلقی شد و ریاض هم به این شاهزاده سعودی به چشم فردی خطرناک نگریست. از این زمان به بعد بود که "بندر" درهیچ جایی ظاهر نشد تا اینکه اخیرا رسانه های عربستان اعلام کردند که وی از سمت خود کناره گیری کرده است.
مطرح شدن دو طیف در عربستان
این کارشناس مسائل خاورمیانه درپاسخ به این سئوال که "برخی تحلیلگران معتقدند برکناری این شاهزاده سعودی می تواند درامنیت و ثبات آینده عربستان تاثیرگذارباشد زیرا بندربن سلطان با گروه های تروریستی درارتباط است و اگر فردی برخلاف میل او زمام امور این کشور را بدست بگیرد، بندر می تواند به راحتی عربستان را دچار بی ثباتی وبحران های امنیتی کند" نظر شما در این زمینه چیست؟ گفت: از اوایل شروع بحران در سوریه دو طیف درمحافل سیاسی و مطبوعاتی عربستان مطرح شدند. طیفی که در راس آن "بندر" و "سعود الفیصل" وزیرخارجه قرار داشت و طیف دیگر ملک عبدالله پادشاه این کشور و فرزندش و تعدادی از افراد خاندان حاکم برعربستان بودند. گاهی اوقات این طیف ها بصورت جداگانه با غرب ارتباط برقرارمی کردند به علاوه، در تصمیم گیری های دیدگاه های متناقضی داشتند. در روند بحران سوریه اختلاف آنها آشکار شد و به شدت بالا گرفت.
اختلاف شاهزادگان سعودی
وی با اشاره به اختلاف شاهزادگان سعودی برسرحاکمیت آینده عربستان و مدیریت این کشور تصریح کرد: بندر به این عرصه ورود پیدا کرد چراکه خود را فرزند ولیعهدی می داند که هنوز به حاکمیت نرسیده است. اکنون شاهزادگان سعودی برای دستیابی به قدرت هرکدام برای خودشان یک تفسیری دارند. این درحالی است که فرزندان ملک عبدالله اعتقاد دارند آخرین پادشاهی که از پسران بنیانگذار عربستان است، می تواند فرزندش جایگزین او شود. به هرحال، ورود بندر به هرم حاکمیت آینده عربستان قطعا امکانپذیرنخواهد بود. زیرا وی درعملیات تروریستی دخالت مستقیم داشته ودرمحافل غربی به عنوان یک مهره سوخته و درعربستان به عنوان فردی خطرآفرین شناخته می شود.
استفاده ابزاری ریاض از سلفی ها
این تحلیلگر درارتباط با این دیدگاه که "بندر"به لحاظ روابطی که با گروه های تروریستی دارد می تواند برای حاکمیت اینده عربستان خطری ایجاد کند، گفت: ریاض از این گروه ها معمولا درخارج از مرزهای عربستان استفاده می کند حتی نیروهای امنیتی این کشور با تندروهای سلفی در عربستان جنگیده و توانسته اند تعداد زیادی از آنان را درجده و ریاض به قتل برسانند. زیرا این گروه ها برای ریاض خطرآفرین هستند. عربستان از گروه های تروریستی تکفیری به عنوان یک ابزار درسیاست خارجی خود استفاده و از آنها حمایت می کند اما بازگشت اعضای این گروه ها را به عربستان و فعالیت دراین کشور را اصلا نمی پذیرد. این درحالی است که بندر به عنوان یک مهره کاملا سوخته شناخته می شود.
بندربن سلطان مشکلی برای پادشاه آینده
این کارشناس مسائل خاورمیانه درپاسخ به این سئوال" آیا بندر بن سلطان می تواند به عنوان یک ابزار علیه پادشاه آینده که شاید پسرملک عبدالله باشد با استفاده از نفوذش در تکفیری ها مشکل سازی کند؟ ضمن تائید آن"گفت: این موضوع یکی از عوامل برکنارگیری بندر است. همانطوری که قبلا گفتم این شاهزاده سعودی درجناح سعود الفیصل قرار داشت و کاملا هم مخالف ملک عبدالله و پسرش بود. با وجود این، درچند ماه اخیر اصلا درمحافل و رسانه ها حضور نداشته برخی می گویند در اروپا بسر می برد وبعضی هامی گویند در آمریکاست. تعداد دیگری هم می گویند در عربستان تحت بازداشت خانگی قرار دارد. لذا چیزی که چندی قبل حذف شد نام بندر بود نه خود او البته بعید به نظر می رسد که این شاهزاده بتواند در آینده از توان گروه های تروریستی تکفیری استفاده کند زیرا بکارگیری این گروه ها نیازمند بسترهای زیادی است که این بسترها از دست "بندر" خارج شده است.
بازخوانی در سیاست خارجی
این تحلیلگر مسائل خاورمیانه درباره تاثیر برکناری بندربن سلطان در سیاست خارجی عربستان گفت: برکناری این شاهزاده سعود دارای یک نوع پیامی است. شاید ریاض می خواسته با این اقدام یک نوع تغییر مسیر یا بازخوانی در سیاست خارجی خود اعمال کند. گویا عربستان می خواسته است بندر را به عنوان عامل شکست سیاست های خود درمنطقه معرفی و شرایط را برای نقش آفرینی درمسائل سیاسی در آینده فراهم کند. درحقیقت، ریاض می خواهد این طور وانمود کند آنچه عربستان از تروریست درخاورمیانه حمایت کرد، این مسئله مربوط به تمام ساختار سیاسی ریاض نبوده بلکه برخی از عناصرسعودی در این زمینه دخالت داشته اند.
تغییر در سیاست های غرب
وی درپایان درباره سیاست ریاض درقبال سوریه پس از برکناری بندربن سلطان گفت: عربستان در بوجود آمدن بحران داخلی سوریه نقش داشت ولی تصمیم گیری درباره آینده این کشور به تنهایی دراختیار ریاض نیست. سیاست خارجی عربستان نمی تواند بخاطر ائتلافی که با غرب دارد، جدا باشد. البته زمینه برای تغییر سیاست های غرب درقبال سوریه وجود دارد و این تغییر به تدریج و بصورت عملی درحال رخ دادن است. با وجود این باید منتظر بود دید که غرب و به دنبال آن عربستان چه سیاستی را درقبال مسائل و بحران های خاورمیانه اتخاذ خواهند کرد.
انتهای پیام/ر