به گزارش خبرگزاری تسنیم از گلستان، 120 سیل بزرگ و کوچک در حالی در 20 سال گذشته در استان گلستان به ثبت رسیده که اجرای طرح های آبخیزداری بر روی سرشاخه رودخانه های گلستان یکی از کارهایی است که می تواند تا حد زیادی خسارات ناشی از سیل را کمتر کند.
سیل خرداد ماه امسال در گلستان نقش طرح های آبخیزداری را در کاهش این خسارات به خوبی نشان داد.
حوزه آبخیز گرگانرود با مساحت یک میلیون و 100 هزار هکتار، اترک با مساحتی در حدود 850 هزار هکتار، قره سو با مساحتی در حدود 165 هزار هکتار، خلیج گرگان با مساحتی در حدود 40 هزار هکتار و نکارود علیا در حدود 118 هزار هکتار 5 حوزه آبخیز بزرگ گلستان با داشتن 96 زیر حوزه آبخیز است.
سرپرست معاونت آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان درباره دلایل وقوع سیل اظهار کرد: وقوع بارش های رگباری کوتاه مدت و با شدت بالا در مقیاس مکانی کوچک در سال های اخیر به دلیل پدیده تغیر اقلیم یکی از دلایل اصلی وقوع سیل در گلستان است.
عبدالرحیم لطفی تجاوز به حریم رودخانه ها و آبراهه ها را یکی دیگر از عوامل بروز سیل دانست و افزود: توجه نکردن به این مسائل و رانش زمین در توسعه مناطق شهری و روستایی، رعایت نشدن دبی سیلاب در طراحی و ساخت جاده ها و پل ها، پرشیب بودن حوزه و جاری شدن سریع روان آب ها را می توان جزء دیگر علت های وقوع سیل عنوان کرد.
وی تغییر کاربری اراضی، عملیات کشاورزی خارج از قاعده در اراضی با شیب بالای 12 درصد را از دیگر مواردی نام برد که می تواند در ایجاد سیل در گلستان موثر باشد.
لطفی گفت: پس از وقوع دو سیل ویرانگر سالهای 80 و 81 ، برای کاهش خسارات ناشی از سیلاب ،مدیریت استان گلستان طرحی را با عنوان برنامه آبخیزداری و جلوگیری از تخریب جنگل و مرتع با هدف پیشگیری و کنترل سیل حوزه آبخیز سد گلستان تهیه کرد.
وی با بیان اینکه این طرح در سال 1382 به تصویب رسید افزود: این طرح سه استان گلستان، سمنان و خراسان شمالی که واقع در حوزه سد گلستان قرار دارند را شامل میشود.
لطفی افزود: از سال 1385 به بعد طرح پیشگیری از وقوع سیل از محدوده سد گلستان به محدوده سد وشمگیر به مساحت 802 هزار هکتار افزایش یافت.
وی در مورد اقدامات انجام شده در بخش مطالعات و طراحی گفت: از مجموع 802 هزار هکتار سطح کل حوزه، حدود 75 درصد مطالعات اجرائی و طراحی انجام شده و نیاز است در زیر حوزه هایی که عملیات اجرائی اولیه آن پایان یافته مطالعات بازنگری و تکمیلی انجام شود.
سرپرست معاونت آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان تصریح کرد: اجرای 100 مورد بند خاکی با حجم حدود یک میلیون مترمکعب در شهرستان های مراوه تپه، کلاله، مینودشت، آزادشهر با هدف کنترل سیل و رسوب انجام شده است.
وی از اجرای 3 طرح پخش سیلاب در آزادشهر ،روستای تیل آباد و کوهمیان با هدف مدیریت سیلاب و تغذیه سفره های زیر زمینی، اجرای 515 مورد سازه سنگی،100 مورد سازه سنگی ملاتی و بتنی، اجرای تراسبندی در اراضی شیبدار در سطح یک هزار و 100 هکتار در شهرستان های مینودشت، آزادشهر، کلاله و مراوه تپه به عنوان دیگر اقدام های این بخش نام برد.
وی با بیان اینکه توسعه پوشش گیاهی نقش بسزایی در مهار سیلاب دارد ادامه داد: توزیع بذر رایگان یونجه با هدف ترویج و توسعه کشت علوفه در اراضی زراعی کم بازده و شیبدار با هدف کنترل هرزآب انجام شده است.
وی از نهالکاری مثمره در اراضی شیبدار حوزه های آبخیز خبر داد و گفت: جنگل کاری و توسعه جنگل در حدود 16 هزار هکتار در مناطق پارچقلی، اسماعیلک، قره قاچ، رامیان، چهل چای و اوغان مهم ترین اقدامات برای افزایش پوشش گیاهی است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان نیز اظهار کرد: استان گلستان از دو بلای طبیعی سیل و خشکسالی در بیشتر سال ها خسارات زیادی را متحمل شده و همین مساله سبب می شود محورهای توسعه استان گلستان با چالش مواجه شود.
ابوطالب قزلسفلو افزود: این خطرات جبران ناپذیر سبب شده گلستان به عنوان یکی از استان های سیل خیز محسوب و در رتبه بالا از نظر خسارت سیل در سطح کشور شناسانده شود، اما با تامین منابع اعتباری میتوانیم این مشکل استان گلستان و خسارت های معنوی و مادی را با اجرای فعالیت های مدیریت سیلاب کم کنیم.
وی با بیان اینکه حدود 400 میلیارد تومان خسارت از سیل به استان گلستان وارد شده ادامه داد: خشک شدن سدهای استان و رسوب گرفتگی کانال های زراعی جزء این برآورد محسوب نشده است.
قزلسفلو با بیان اینکه با اجرای فعالیت های آبخیزداری و جنگل کاری می توان سیل و خشکسالی را در گلستان مدیریت کرد ادامه داد: از مساحت دو میلیون و 200 هکتار وسعت حوزه های آبخیز استان گلستان، یک میلیون و 700 هزار هکتار نیاز به فعالیت های آبخیزداری و منابع طبیعی دارد که از این مقدار حدود 700 هزار هکتار مطالعات اجرایی و عملیات آبخیزداری انجام شده و در سطح حدود یک میلیون هکتار نیاز به اجرای عملیات آبخیزداری دارد.
اسماعیل نجار رئیس ستاد مدیریت بحران کشور که ماه گذشته به گلستان سفر کرده بود گفت: در صورتی که طرح های آبخیز داری در استان گلستان اجرا می شد خسارت های سیل کاهش پیدا می کرد.
معاون آبخیزداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور در بازدید از مناطق سیل زده استان گلستان در گفت وگو با خبرنگار تسنیم گفت: طرح کنترل سیل در گلستان نیز از سال 81 در گلستان به تصویب و اجرایی شده اما به علت کمبود اعتبار به صورت کامل اجرا نشده است.
پرویز گرشاسبی گفت: قرار بود در سال 81 بیش از 180 میلیارد تومان برای اجرای طرح های آبخیزداری سیل استان گلستان اختصاص یابد اما تاکنون تنها 50 میلیارد آن محقق شده است.
وی اجرای عملیات آبخیزداری را در حفظ و صیانت از منابع آبی و خاکی کشور مهم دانست و افزود: باید با نگاه همه جانبه نگر عملیات آبخیزداری در کشور اجرا شود.
گرشاسبی با توجه به اینکه طرح های آبخیزداری میتواند خسارتهای سیل را کاهش دهد گفت: ضروری است با همکاری دولت و مجلس اعتبار مورد نیاز زودتر تخصیص یابد.
به گفته بیشتر کارشناسان تقویت پوشش گیاهی و اجرای طرح های آبخیزداری می تواند در کاهش فرسایش خاک و احیای اکوسیستم و در نتیجه کاهش خسارت های سیل در استان گلستان موثر باشد.
سیل هشتم خرداد در گلستان خسارتهای فراوانی به منازل مسکونی، تاسیسات، شبکه های آب و برق و اراضی کشاورزی به ویژه در شهرستانهای علی آبادکتول، رامیان، آزادشهر، گنبدکاووس و روستاهای آق قلا استان گلستان وارد کرد.
انتهای پیام/ج