به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، زعفران یکی از کالاهای اصلی صادراتی در خراسانرضوی است و بیشترین میزان صادرات در این استان را به خود اختصاص داده است.
اهمیت این محصول و صادرات آن زمانی افزایش پیدا میکند که علاوه بر مصرف آب کم این محصول، حدود 92 درصد تولید زعفران دنیا در اختیار ایران بوده و بخش اعظمی از این میزان نیز در خراسان رضوی کشت میشود اما هم اکنون صادرکنندگان این محصول با مشکلاتی در ارسال آن به بازارهای هدف روبهرو هستند.
خبرنگار خبرگزاری تسنیم در خراسانرضوی گفتوگویی با غلامرضا میری نایب رئیس شورای ملی زعفران داشته که مشورح آن را در زیر میخوانید.
تسنیم: تصمیم جدید ارزی دولت مبنی بر اینکه هر صادرکنندهای باید ارز حاصل از صادرات خود را به سیستم بانکی وارد کند چه تأثیری بر روی بازار صادرکنندگان محصول زعفران داشته است؟ آیا شما این تصمیم را درست ارزیابی میکنید یا غلط؟
میری: از نظر بنده این بخشنامه به طور کلی تمام صادرات را تحت تأثیر قرار داده و در یک نگاه حداقلی این تصمیم سبب کاهش 50 درصدی میزان صادرات زعفران میشود اما به طور ویژه در مورد صادرات زعفران سبب میشود که میزان قاچاق افزایش پیدا کند.
تصور کنید که شما به عنوان یک فرد صادرکننده چگونه میتوانید زعفران را صادر کنید و بعد ارز را برگردانیم در حالی که در کشور مبدأ که محصول را فرستادهاید یک دلار را 7000 تومان قیمت میگذارند و دولت آن را 4200 تومان میخرد و البته بدیهی است که این مسئله امکانپذیر نیست.
راه دیگری که برای صادرکننده قرار دادهاند این است که ارز را به واردکننده بفروشد؛ حالا باید دید کدام واردکننده حاضر است که ارز را به قیمت 7000 تومان خریداری کرده و با آن کالا وارد کند و بعد از آن کالای خود را در کدام بازار میخواهد بفروشد و بخش سوم این است که خود صادرکننده واردات انجام دهد. نخست اینکه صادرکننده واردکننده نیست و در این زمینه تخصص ندارد و بعد از آن یک صادرکننده با دلار 7000 تومان چه کالایی را میتواند وارد کند؟
همه این مسائل در کنار هم سبب میشود که ما این پیشبینی را داشته باشیم که صادرات زعفران کاهش شدیدی داشته باشد و باید گفت در وضعیت فعلی همه متوقف هستند که باید چه کاری انجام دهند و همه به نوعی منتظرند ببینند در آینده چه اتفاقی رخ میدهد. در ادامه اگر این روند تا این حد ریسک داشته باشد در نهایت امر ما هم واحدهایمان را تعطیل میکنیم چراکه حالا موقعیت خوبی هم برای تولید هم برای صادرات وجود ندارد.
تسنیم: بورس کالای زعفران در بازار داخلی چه تأثیری داشته است؟
میری: وقتی بازار ثبات ندارد چگونه از فرد صادرکننده انتظار میرود که به دنبال توسعه بازارهای خود باشد البته بورس خوب است به شرط اینکه زعفران در این بورس قرار بگیرد و امکان کنترل قیمت آن هم وجود داشته باشد؛ هم اکنون کسانی که در بورس سرمایهگذاری میکنند به دنبال سود خود هستند و به همین علت در زعفران نیز مانند طلا نوسان قیمت وجود دارد. همه به دنبال این هستند که بازار بورس رشد داشته باشد تا در این میان سودی عاید آنها شود.
اما باید این را در نظر داشت که بورس در صورتی خوب است که دولت قیمت زعفران را اعلام کند و اگر کسی مانند دلالها خواستند زعفران را از کشاورز با قیمت پایینتر بخرد وارد عمل شود و این حمایت وجود داشته باشد و از طرف دیگر به صادرکننده این اطمینان خاطر داده شود که با در نظر گرفتن یک قیمت ثابت برای توسعه بازارهای صارداتی محصول خود اقدام کند.
هم اکنون 23 استان در کشور ما در حال تولید زعفران هستند و به همین علت ما باید بازار را توسعه دهیم؛ هم اکنون سالانه بیش از 100 تن مازاد تولید زعفران در کشور داریم و اگر بازار توسعه پیدا نکند این محصول بدون خریدار در انبارها باقی مانده و تولیدکنندگان متضرر میشوند.
تسنیم: یعنی شما تصور میکنید راه اندازی بورس زعفران اقدامی بیهوده بوده است؟
میری: هم اکنون زعفران در بازار وجود دارد و ما با یک تلفن میتوانیم آن را برای شرکای خارجی خود تأمین کنیم و بدون هیچگونه بوروکراسی اداری هم برای آنها ارسال کنیم و بعد از تحویل پول آن را هم میگیریم اما برای خرید 100 گرم زعفران در بورس شاهد این هستیم که روند بوروکراتیک عجیبی باید طی شود. با این روند کدام خریدار خارجی حاضر است با بورس کار کند؟ چرا که از نظر اقتصادی این روند به نفع آنها نیست و از طرفی باید پول را در ابتدا برای بورس واریز کنند.
صادرکنندگان به آنالیزهایی که در بورس انجام میدهد اعتماد ندارند و بعد از خرید کالای خود از بورس دوباره باید آزمایشات مربوطه را انجام دهند و علاوه بر این درصدی هم بورس از آنها میگیرد و به همین علت برای صادرکنندگان هم خرید زعفران از بورس گر ان تمام میشود.
چیزی که خوب و منطقی است این است که باید زعفران با قیمت تعیین شده از کشاورز خریداری شود و بعد هم همان زعفران با یک درصد منطقی سود به صادرکننده فروخته شود و قیمت را ثابت نگاه دارند تنها در همین صورت است که میتوان از صادرکننده انتظار داشت که تولید خوبی داشته باشد و از صادرکننده هم انتظار داشت که صادرات خود را افزایش دهد.
هم اکنون دست و پای صادرکنندگان بسته است و بعد هم گفته میشود که ایران با 99 درصد تولید زعفران دنیا نمیتواند بازار را مدیریت کند. درست است ما این توانمندی را نداریم و خریدار خارجی تسهیلات یک یا 2 درصدی از بانک کشور خود میگیرد و بعد از آن در انبارهای خود آنها را نگهداری میکنند و وقتی فرد بخواهد خرید زعفران داشته باشد میتوانند تا یک سال با قیمت ثابت محصولات خود را به فروش برسانند و این در حالی است که تجار ایرانی حتی برای یک سال هم نمیتوانند این کار را انجام دهند.
تسنیم: گفته شده نرخ مرجع زعفران را قرار است ایران تعیین کند شما چه تحلیلی در این حوزه دارید؟
میری: این کار بسیار خوب است اما زمانی ما میتوانیم این کار را بکنیم که جلوی قاچاق را بگیریم اگر این کار را انجام دهیم با توجه به اینکه 92 درصد تولید زعفران در دنیا در دست ما است؛ میتوانیم تعیین کنیم که زعفران بر مبنای دلار 4200 تومان فروخته شود و شرکای خارجی هم ملزم به خرید با همین قیمت باشند و در این صورت خارجیها هم مجبور هستند از ما خریداری کنند.
اما با توجه به اینکه این کالا با حجم بالا به صورت قاچاق از کشور خارج میشود کسی از ما محصولمان را خریداری نمیکند باید راهکاری دیده شود که فقط افراد صادرکننده زعفران بتوانند صادرات انجام دهند نه اینکه هر کسی بتواند برای صادرات زعفران اقدام کند. باید شاخصهایی برای صادرکننده در نظر گرفته و گفته شود که غیر از افراد دارای آن شاخصها کسی حق ندارد صادرات انجام بدهد اگر این کار انجام شود و از قاچاق هم پیشگیری شود میتوان با همین دلار 4200 تومانی هم فروش و هم صادرات انجام داد.
انتهای پیام/ ز