به گزارش خبرگزاری تسنیم از ساری، پدیدهی سقطهای غیرقانونی در ایران و بسیاری از کشورهای مشابه، سالهاست که در تاریکی اتفاق میافتد؛ در اتاقهایی که نه مجوزی دارند و نه امکانات استاندارد، در ذهن زنانی که بین اضطراب آینده و فشار جامعه گرفتار میشوند، این موضوع تنها یک مسأله پزشکی نیست؛ بحرانی اجتماعی است که در آن اقتصاد، فرهنگ، سیاستگذاری سلامت، باورهای مذهبی و حتی شکافهای نسلی نقش دارند.
در کنار آمارهای غیررسمی و روایتهای تلخ، یک حقیقت ثابت وجود دارد: سقط یک آسیب فردی، تهدیدی جدی برای سلامت عمومی و انسجام اجتماعی است.
در مرکز شهر، زنی 26 ساله که نخواست نامش فاش شود، میگوید:
«ترس از آبرو بیشتر از ترس جانم بود. هیچکس نبود که با او حرف بزنم.»
او یکی از زنانی بود که در اتاقهای کوچک و غیربهداشتی، خطر را به جان میخرند تا باری از دوش خود بردارند.
در نقطهای دیگر، مادری 40ساله که دخترش را پس از یک سقط غیرقانونی از دست داده میگوید: «نه شمارهای، نه آدرسی، کسی نبود پاسخگو باشد… فقط یک تصمیم اشتباه بود»
ریشههای اجتماعی پدیده از فشار اقتصادی تا قضاوتهای فرهنگی متغیر است.
تحلیل جامعهشناسان نشان میدهد که سقطهای غیرقانونی تنها نتیجهی یک تصمیم لحظهای نیستند؛ بلکه محصول مجموعهای از شرایط پیچیدهاند فقر و نابرابری اقتصادی با هزینههای سنگین فرزندآوری، نبود شغل پایدار، مشکلات مسکن و نبود حمایتهای اجتماعی است.
دختران و زنان مجرد بیشتر در معرض خطر سقطهای غیرقانونی اند
نبود آموزش رسمی و صحیح و نبود مهارتهای تصمیمگیری درباره روابط، جلوگیری و سلامت باروری باعث افزایش موارد ناخواسته میشود.
سیاستهای محدودکننده در دسترسی به خدمات سلامت و محدودیتهایی که زنان را به سمت روشهای پنهانی سقط سوق میدهد موضوعاتی هستند که نیاز به رسیدگی دارند.
حلقهی خطر؛ اثرات مرگبار سقطهای غیرقانونی
سقط غیرقانونی اغلب با وسایل غیراستاندارد، داروهای نامطمئن یا توسط افراد غیرمتخصص انجام میشود. پیامدهای آن فراتر از یک بحران جسمی ساده است: مرگومیر مادران ناشی از خونریزی، عفونت یا شوک، ناباروری دائمی در اثر آسیب جدی به رحم و بیماریهای عفونی که به دلیل نبود شرایط استریل منتقل میشود.
پیامدهای روانی شدید شامل افسردگی، اضطراب، احساس گناه، و اختلالات رفتاری و فشارهای خانوادگی و فروپاشی روابط که در بسیاری از موارد به طلاق یا گسست عاطفی منجر میشود.
یکی از چالشهای اصلی این بحران، نبود یک سیاستگذاری واقعبینانه و مبتنی بر شواهد است. با بررسیهای میدانی در مییابیم آموزشی سلامت در حاشیه است و خدمات مشاوره پیش از بارداری و مشاوره بحران بارداری ناخواسته در دسترس نیست.
کاهش آمار سقطهای غیرقانونی با آموزش، حمایت اجتماعی و دسترسی کنترلشده به خدمات سلامت باروری حاصل شده است.
کارشناسان چه میگویند؟
یک روانشناس خانواده اضافه میکند: «زنانی که سقط غیرقانونی انجام میدهند، بدون حمایت روانی رها میشوند؛ این خودش آغاز یک بحران بلندمدت است.»
هشدارها چیست؟ چرخهای که اگر ادامه یابد، جامعه با پیامدهای زیر مواجه خواهد شد: افزایش مرگومیر ناشی از سقط، گسترش بازار زیرزمینی داروهای خطرناک، واگرایی میان نسل جوان و نظام آموزشی، افزایش آمار افسردگی و آسیبهای روانی در زنان.
ایمانه احمدی، جراح و متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ نازایی، با اشاره به رنجهای ناگفته زنان که سقط غیرقانونی انجام میدهند میگوید: اینها زخمهایی که بر تن نمیمانند، بلکه بر آینده باروری و زیستِ مادرانه نقش میزنند.
جراح و متخصص زنان و زایمان، فلوشیپ نازایی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، در گفتگو با رسانهها آگاهیرسانی درباره عوارض جبرانناپذیر سقطهای غیرقانونی را مهم ارزیابی کرد و اظهار داشت: سقط زمانی اطلاق میشود که محصولات بارداری پیش از هفته بیستم حاملگی یا در شرایطی که وزن جنین کمتر از 500 گرم باشد، از رحم دفع شوند.
احمدی بیان کرد: این اتفاق ممکن است بهصورت خودبهخودی رخ دهد یا به شکل القایی و با مداخله عمدی از بیرون صورت گیرد.
وی تصریح کرد: خطرات سقطهای غیرقانونی گوناگون هستند اگر سقط به شکل غیرایمن و خارج از مراکز درمانی انجام شود، حتی در صورت استفاده از دارو یا مداخلات ساده، میتواند با خونریزیهای شدید همراه باشد.
وی گفت: متأسفانه در برخی موارد، به علت مراجعه دیرهنگام یا عدم دسترسی به خدمات پزشکی مناسب، جان مادر در معرض خطر جدی قرار میگیرد.
متخصص زنان و زایمان از مهمترین عوارض سقطهای غیرقانونی را بروز عفونتهای رحمی عنوان کرد و گفت: با دستکاری غیربهداشتی احتمال بروز عفونت رحم وجود دارد و در موارد شدید میتواند منجر به سپتیسمی و عفونت خونی و شوک عفونی شود.
این متخصص زنان و زایمان تأکید کرد: این وضعیت از علل مهم مرگومیر مادران در جهان، بهویژه در کشورهای در حال توسعه است.
احمدی به عوارض و هشدار سقط غیرمجاز اشاره کرد و یادآور شد: در برخی از این سقطها، استفاده نادرست از ابزار یا دارو منجر به خطر پارگی رحم میشود که این عارضه میتواند به پارگی اندامهای مجاور مانند مثانه یا روده منجر شود و در مواردی حتی جان مادر را تهدید میکند.
وی اظهار کرد: از پیامدهای دیررس و بسیار مهم سقطهای غیرایمن چسبندگیهای داخل رحمی است. این چسبندگیها ممکن است باعث ناباروری دائمی شوند و گاه با درمانهای پیشرفته نیز قابل اصلاح کامل نیستند.
احمدی ادامه داد: در مواردی مادر ممکن است رحم خود را از دست بدهد یا تا پایان عمر با عوارض آن دست به گریبان باشد.
جراح و متخصص زنان و زایمان، فلوشیپ نازایی بر نقش آگاهی و آموزش در پیشگیری از سقطهای غیرایمن و غیرقانونی تاکید کرد و گفت: آگاهی بانوان از پیامدهای خطرناک این اقدام مطلع شوند و در صورت نیاز به مشاوره یا بروز هرگونه مشکل در دوران بارداری، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنند.
او حمایت از سلامت زنان را حمایت از آینده جامعه و نسلهای بعدی دانست.
به گزارش تسنیم، سقط غیرقانونی پدیدهای نیست که با پاککردن از روی کاغذ و سختگیری ریشهکن شود؛ این موضوع در لایههای عمیقتر جامعه ریشه دارد، در ترسها، فقر، تابوها، ناآگاهی، بی آموزشی و شکافهای نسلی.
راهحل در آموزش، حمایت، گفتوگو و دسترسی ایمن به خدمات سلامت است.
انتهای پیام/