گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم ـ یکصدوهشتادودومین شماره از پادکست «در عمق» که به بررسی مهمترین روندها، تحولات و همچنین شخصیتها در غرب آسیا میپردازد، روز دوشنبه 26 آبان 1404 ضبط و منتشر شد. «حمیدرضا کاظمی»، کارشناس مسائل خاورمیانه و خلیج فارس، در این اپیزود درگیریهای داخلی در میان شبهنظامیان سلفی در سوریه را از نظر میگذراند.
در روزهای اخیر درگیریهایی میان نیروهای موسوم به «گردان غربا» ــ متشکل از عناصر خارجی عمدتاً فرانسوی و بلژیکی ــ و یگانهای امنیت داخلی تحت فرماندهی حکومت موقت احمد الشرع، رئیس دولت موقت سوریه در منطقه حارم، شمال ادلب، رخ داد که دو قرائت متفاوت از آن ارائه شده است.
1. تبیین محلی رویداد
برخی از تحلیلگران این حادثه را محدود به یک نزاع داخلی میان نیروهای محلی میدانند؛ حادثهای که از اختلافات میان نیروهای خارجی مقیم اردوگاه غربا و نیروهای امنیتی وابسته به گروهک تحریرالشام آغاز شده است. در این برداشت سویهای فراتر از یک درگیری محلی دیده نمیشود.
این درگیری با صدور بیانیهای از سوی مقامات ادلب پایان یافت و نهادهای امنیت داخلی سوریه اعلام کردند مشکل رفع شده است. از این منظر، حادثه مزبور نه اهمیتی فراتر از سطح میدانی دارد و نه بیانگر تغییری در توازن قدرت در شمال سوریه است.
2. قرائت راهبردی و بینالمللی
در مقابل، گروهی دیگر از تحلیلگران این درگیری را نشانهای از تحولی حسابشدهتر در مناسبات منطقهای و بینالمللی میدانند. به باور آنان، اقدام نیروهای جولانی علیه گردان الغربا(نیروهای خارجی در سوریه) را باید در بستر تلاش برای بازسازی چهرهی هیئت تحریرالشام تعبیر کرد؛ تلاشی برای معرفی این گروه بهعنوان یک بازیگر «مسئول» و «قابل اعتماد» در چارچوب راهبرد ضدتروریسم غرب.
همزمانی این درگیری با گزارشهایی مبنی بر احتمال پیوستن دولت دمشق به ائتلاف ضد داعش و نیز انتشار خبر دیدار احتمالی جولانی با دونالد ترامپ در کاخ سفید، در نگاه برخی ناظران نشانه تلاشی هماهنگ برای بازتعریف جایگاه جولانی در نظم جدید امنیتی منطقه است.
3. پیامدهای احتمالی و ارزیابی نهایی
فرمانده فرانسوی گردان الغربا، که روابط نزدیکی با نیروهای ترکستانی، ازبک و چچنی مناطق ادلب دارد، اکنون در موقعیت شکنندهتری قرار گرفته است.از این منظر، حمله به او و یگانش میتواند بهمنزلهی «هدیه سیاسی» یا «چراغ سبز» به ایالات متحده و ناتو تلقی شود تا جولانی را بهعنوان نیرویی کارآمد در میدان سوریه برای عملیاتهای ضد داعش و همچنین مقابله با نیروهای همسو با روسیه و ایران در سوریه بپذیرند.
به این ترتیب، درگیری حارم را میتوان نه صرفاً در قالب یک نزاع محلی، بلکه بهعنوان نمادی از جابهجایی تدریجی محورهای مشروعیت و همپیمانی در شمال سوریه قلمداد نمود.
انتهای پیام/