کشور آلمان به عنوان یک اقتصاد پیشرو توجه ویژهای به آینده انرژی خود دارد. اصلیترین سیاستی که آلمان در زمینه انرژی در سالهای اخیر پیگیری کرده سیاست " گذار انرژی" (Energiewende) است که با هدف کاهش وابستگی به منابع فسیلی و کاهش انتشار آلایندههای زیست محیطی در دستور کار قرار گرفته است. بر مبنای این سیاست سهم منابع هستهای و سوختهای فسیلی شامل زغال سنگ، نفت و گاز در تامین انرژی کاهش و سهم منابع تجدیدپذیر افزایش مییابد. این کشور قصد دارد 60 درصد انرژی مورد نیاز خود را تا سال 2050 با استفاده از انرژی¬های تجدیدپذیر تامین کند و میزان تولید گازهای گلخانهای را تا این سال به 80 تا 95 درصد سطح تولید آن در سال 1990 برساند.
در عین حال انرژیهای تجدیدپذیر جایگزین مناسبی برای منابع فسیلی بودهاند به نحوی که در سال 2012 سهم انرژیهای تجدیدپذیر در تولید برق این کشور به 23 درصد رسیده است. ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر در آلمان شامل نیروگاههای خورشیدی و بادی تا پایان سال 2012 به 76 هزارمگاوات رسید که بیش از ظرفیت کل نیروگاه های ایران(70 هزار مگاوات) است.
دولت آلمان برای افزایش ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر به جای آن که از سرمایههای محدود دولتی استفاده کند، زمینه مشارکت بخش غیردولتی را در این بخش فراهم کرده است. در این راستا اصلیترین سیاستی که این کشور برای جلب مشارکت بخش غیردولتی استفاده کرده سیاست راهبردی خرید تضمینی است که بر مبنای آن بازار تقاضای این فناوری فعال شده و با ورود سرمایهگذاران غیردولتی، نیروگاههای تجدیدپذیر گسترش مییابند. بررسی وضعیت مدیریت بازار فناوری انرژیهای تجدیدپذیر در آلمان حاکی از آن است که این کشور منابع لازم برای خرید تضمینی برق تجدیدپذیر را با افزایش تعرفه مشترکین برق تامین کرده است. تعرفه برق خانگی برای یک خانواده سه نفره از سال 2000 تا 2013 در این کشور بیش از دو برابر شده و از 13.94 سنت یورو به 28.5 سنت یورو به ازای هر کیلووات ساعت رسیده است که البته یکی از بالاترین ارقام در میان کشورهای اروپایی محسوب می¬شود.
بررسی وضعیت تولید برق در کشور نشان میدهد که شبکه برق وابستگی زیادی به سوختهای فسیلی دارد، به نحوی که 94 درصد برق در نیروگاههای حرارتی و با استفاده از سوختهای فسیلی و باقی با استفاده از نیروگاه های برقآبی و هسته¬ای تولید میشود. اگرچه در کشور از سیاست خرید تضمینی در ردیف سیاستهای حمایتی دولت برای گسترش نیروگاه های تجدیدپذیر نام برده می¬شود، اما قیمت پایین خرید تضمینی برق تجدیدپذیر از کارایی این سیاست صحیح کاسته است. توجه به نیاز واقعی سرمایه¬گذاران در کشور نشان میدهد که افزایش قیمت خرید تضمینی برق بادی به عنوان بهصرفهترین روش تولید برق تجدیدپذیر در ایران به 500 تومان سوددهی این نیروگاه¬ها را در محدوده اقتصادی مناسبی جهت سرمایهگذاری بخش غیردولتی قرار میدهد.
تامین منابع لازم جهت خرید برق بادی با قیمت 500 تومان عاملی است که وزارت نیرو آن را مانع افزایش قیمت تلقی میکند. در گام دوم هدفمند کردن یارانهها میتوان با دریافت تعرفه انرژی تجدیدپذیر از مشترکین پرمصرف خانگی برق علاوه بر کنترل مصرف فزاینده برق، اعتبار لازم را برای خرید تضمینی برق بادی به صورت مستقیم تامین کرد. از آن جا که برق مصرفی بالای الگو در مشترکین خانگی حدود 7 درصد کل مصرف برق را تشکیل میدهد، پیشنهاد میشود تعرفه برق بالای الگو به نحوی تعیین شود که مشترکین پرمصرف خانگی هزینه تولید برق در نیروگاههای بادی را بپردازند.
سجاد حسین نیا - کارشناس ارشد مرکز مطالعات راهبردی انرژی دانشگاه تهران
انتهای پیام/