به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، نزدیک به یک هفته از انتخابات ریاست جمهوری بخش ترک نشین قبرس شمالی سپری شده، اما حواشی آن در رسانهها و محافل سیاسی ترکیه همچنان ادامه دارد.
در انتخابات بخش ترک نشین قبرس، نامزد مورد حمایت اردوغان و حزب حاکم ترکیه، با فاصلهای باورنکردنی، نتیجه را به رقیب خود یعنی طوفان ارهورمان واگذار کرد و این اتفاق باعث شد که پیروزی ارهورمان به عنوان «همه پرسی نه به استقلال» و «همه پرسی نه به سیاستهای ترکیه و اردوغان» قلمداد شود.
اما حالا منتقدین اردوغان، علاوه بر موضوعات سیاسی و اشاره به خطاهای استراتژیک در شرق مدیترانه، سراغ پیامدهای اقتصادی شکست در جریزه رفتهاند. آنان میگویند، حتی احداث مجموعه کاخ 600 هزار متری با بودجه ترکیه، آورده سیاسی خاصی برای ترکهای قبرس نداشت و پروژه اردوغان شکست خورد.
کاخی با 200 اتاق و تالار
ییلماز اوز دیل از نویسندگان و تحلیلگران مشهور ترکیه، در ستون تحلیلی خود در روزنامه سوزجو، سراغ موضوع کاخهای بخش شمالی جزیره رفته که به دستور اردوغان و با بودجه مستقیم ترکیه احداث شدهاند.
رجب طیب اردوغان، قبلاً در بازدید از بخش ترک نشین جزیره، درباره ساختمانهای مرکز فعالیت رئیس جمهور و نخست وزیر قبرس ترک گفته بود: «این ساختمانها شبیه زاغه و آلونکهای موقتی محل تجمع شبانه بیخانمانها هستند. ما برای آبرو و اعتبار سیاسی جمهوری ترک قبرس شمالی، کاخهایی احداث خواهیم کرد که در خور شأن و اعتبار سیاستمداران باشد».
اردوغان خیلی زود به وعده خود عمل کرد و مجموعه کاخی در جزیره ساخت که نهادهای ریاست جمهوری، قوه قضاییه، پارلمان و قوه قضاییه، هر کدام در یک بنای بزرگ و باشکوت مستقر شدند. اما مساله اینجاست که اردوغان این اقدام را در شرایطی انجام داد که ترکیه در بزرگترین بحران اقتصادی سالیان اخیر به سر میبرد.
اوزدیل، درباره کاخهای بخش ترک نشین قبرس با لحنی کنایی گفته است: «رئیس جمهور ما که خود را رهبر قرن میداند، معتقد است که وقتی پای آبرو و اعتبار در میان باشد، مطلقاً نباید به صرفه جویی فکر کنیم! او بارها این عبارت را به طور آشکار بر زبان آورده است. این رهبر بزرگ قرن که کاخ ریاست جمهوری بش تپه را در آنکارا با مساحت 750 هزار متر مربع و 1 هزار و 200 اتاق و تالار احداث کرده بود، در جزیره هم دستور داد 600 هزار متر مربع کاخ آبرو برای جمهوری ترک قبرس شمالی احداث شود! پول از کجا تامین شد؟ البته از بودجه مردم ترکیه!»
مجموعه کاخی که اردوغان برای دولت غیررسمی قبرس ترک احداث کرده، علاوه بر 200 اتاق و تالار بزرگ، یک زمین فوتبال، یک زمین والیبال، یک زمین بسکتبال، زمینهای تنیس، یک پیست اسکیتبورد، یک باغ 450 هزار متر مربعی، مسیرهای پیادهروی و دوچرخهسواری، یک مسجد بزرگ و رستوران و سالن پذیرایی بزرگ و باشکوه دارد.
اوزدیل در ادامه میگوید: «این مجموعه کاخ در شرایطی برای قبرس ترک چهارصد هزار نفری احداث شده که سه برابر کاخ دلمهباغچه استانبول است که توسط سلطان عبدالمجید عثمانی ساخته شد. من یک مثال میزنم تا بتوانید راحتتر آن را مقایسه کنید. بازار بزرگ استانبول، 66 خیابان و چهار هزار مغازه دارد و مساحتی بالغ بر 110 هزار متر مربع را پوشش میدهد و محل تردد روزانه نیم میلیون نفر است! کل این بازار و خیابانها و آدم هایش را اگر 5 برابر کنید، باز هم در کاخ ریاست جمهوری قبرس شمالی، به راحتی جا میشود! فکرش را بکنید کاخ سفید آمریکا فقط 55000 متر مربع مساحت دارد و کل مساحت آن یک دهم اندازه کاخ جمهوری ترک قبرس شمالی است. کاخ الیزه، اقامتگاه رسمی روسای جمهور فرانسه، 11 هزار متر مربع مساحت دارد و حتی از مساحت مسجد کاخ ریاست جمهوری قبرس، کوچکتر است. کل کاخ کرملین و میدان سرخ و مقبره لنین، نیمی از مساحت کاخ جمهوری ترک قبرس را پر نمیکند! آیا احداث این کاخ عظیم و پرهزینه، آبرو و اعتباری برای ترکیه به وجود آورد؟»
اوزدیل میگوید: «اگر بپرسید مهمترین نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در جمهوری ترک قبرس شمالی چیست؟ پاسخ من این است: ساختن این همه کاخ و پرداخت این همه هزینه، مورد احترام قرار نگرفت و ترکهای قبرس، نشان دادند که این اقدام اردوغان مطلقاً مورد توجه آنها قرار نگرفته است!»
هزینههای میلیاردی
دولت ترکیه در دو مناقصه برای احداث کاخهای جمهوری ترک قبرس شمالی، مجموعاً 5.5 میلیارد لیره به شرکت مهندسی سیاه قلم پرداخت کرده است. آن هم در شرایطی که دلار آمریکا هنوز به 30 لیره هم نرسیده بود و بنابراین، هزینه احداث و تجهیز کاخهای قبرس برای ترکیه، به مبلغی نزدیک به یک صد و هشتاد میلیون دلار رسیده است. هم در ترکیه و هم در جمهوری ترک قبرس شمالی، این هزینهها در شرایط بحران اقتصادی، به عنوان مخارج لوکس و بیهوده تلقی میشوند.
علاوه بر این، ساخت کاخهای مزبور، از منظر حقوق بینالملل محل انتقاد هستند، زیرا به عنوان محل استقرار دولتی در نظر گرفته شده که قبلاً مشروعیت دموکراتیک آن از نظر قبرس، یونان، اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد زیر سوال بود و حالا هم خود ترکهای قبرس، به رئیس جمهوری رای دادهاند که استقلال را به ضرر ترکها میداند و معتقد است که دولت قبرس ترک باید خود را منحل کند و یک ساختار فدرال یک دولته، کل حاکمیت جزیره را در دست بگیرد.
اردوغان و تجملات
رجب طیب اردوغان رهبر حزب عدالت و توسعه، بارها به خاطر تجمل گرایی و ریخت و پاشهای میلیاردی، مورد انتقاد قرار گرفته است. اما خود او معتقد است که بناهای باشکوه، پروتوکولهای مجلل، کاروان خودروهای لوکس، استفاده از هواپیماهای پهن پیکر ویژه برای سفرهای داخلی و خارجی، اعتبار و شکوه سیاسی ترکیه و دولت را بالا میبرد و «در جایی که بحث اعتبار دولت و حکومت در میان است، صرفه جویی، بیمعنی است».
او در چند سال گذشته، بناهای بزرگی غالباً با الهام از معماری سلجوقی برای نهادهای دولتی ترکیه ساخته که از دید منتقدین، یادآور بناهای بزرگ و مجلل روم و تاریخ امپراطوریهای بزرگ است.
انتهای پیام/