به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، دوازدهمین دوره رویداد «کاشتن برای آینده» در رابطه با بررسی فناوریهای روز زیست پزشکی با حضور جوانان نخبه و پژوهشگر در فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران برگزار شد.
جوانان ایرانی سرمایه پایانناپذیر کشور هستند
محمدرضا مخبر دزفولی، رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، در اختتامیه رویداد «کاشتن برای آینده» با اشاره به دستاوردهای دانشمندان جوان کشور گفت: این نمونهها تنها بخشی از ثروت پایانناپذیر ایران یعنی نیروی جوان، خلاق و امیدوار است. ما خود را خادم جوانان دانشمند ایرانزمین میدانیم.
مخبر دزفولی با اشاره به امیدواری و روحیه اعتماد به نفس حاضرین در رویداد اظهار داشت: از آغاز تا پایان این مراسم، فضایی سرشار از امید حاکم بود. همه سخنرانان با انرژی و اعتماد به نفس بالا، درباره دستاوردهای بزرگ و آیندهنگرانه خود صحبت کردند. این نمونهها مانند گلهای انتخابشدهای هستند که در معرض دید قرار گرفتهاند اما در پشت صحنه، صدها و هزاران استعداد دیگر مانند شما حضور دارند. این نیروی انسانی، ثروتی پایانناپذیر برای کشور است.
رئیس فرهنگستان علوم با تأکید بر پیشینه تمدنی ایران افزود: ما دارای عقبه تاریخی چندهزارسالهای هستیم که بوعلی سینا، فارابی، جمشید کاشانی و بیرونی را در خود جای داده است. گاهی خودمان را دستکم میگیریم، اما موانع نباید باعث توقف ما شود. در هیچ جای دنیا کار علمی بدون چالش پیش نرفته است. نکته مهم این است که اگر شما توانمندی خود را اثبات کنید، موانع برطرف میشود.
وی با اشاره به حوزههای پیشرفته علمی در کشور گفت: در حوزههایی مانند هوش مصنوعی، کوانتوم و سایر فناوری های پیشرفته، نسبت به سرمایه فکری و مغزافزاری که داریم، شاید از نظر سرمایه مادی کمبود داشته باشیم اما در حال جبران آن هستیم. ما میتوانیم و باید مانند نمونههای جهانی را در ایران انجام دهیم. اگر آنها توانستند، ما هم قطعاً میتوانیم.
رئیس فرهنگستان علوم در پایان با بیان فلسفه رویداد «کاشتن برای آینده» تأکید کرد: انگیزه اصلی «کاشتن برای آینده»، ایمان و باور به شما جوانان است. شما سرمایه بزرگ این کشور هستید و ما به شما افتخار میکنیم. فرهنگستان خانه جوانان است و مشتاق ظرفیت ها و پیشنهادهای دانشی و فناورانه شماست.
روایتگران پیشرفتهای علمی، سرمایههای ملی هستند
شقایق حقجو، مشاور علم و فناوری رئیس فرهنگستان علوم ایران، در این رویداد تأکید کرد: قلههای علمی کشور، دستیافتنی و الهامبخش نسل جوان هستند و دانشمندان پیشکسوت با روایت این تجربیات، شکاف بیننسلی را کاهش میدهند.
وی در دوازدهمین رویداد «کاشتن برای آینده» افزود: ما در هر حوزهای در لبه دانش، قلهسازی میکنیم تا مسیر را به جوانان نشان دهیم؛ قلههایی که توسط کسانی روایت میشوند که خودشان آنها را ساختهاند.
حقجو با اشاره به سرمایههای علمی کشور خاطرنشان کرد: تمام دستاوردهای کنونی ما، حاصل سرمایهگذاری بزرگی است که با سپریشدن جوانی و سفید شدن موهای بسیاری از دانشمندان این مرز و بوم — از جمله اعضای فرهیخته فرهنگستان علوم — بهدست آمده است.
وی تأکید کرد: شنیدن روایت مستقیم این بزرگان، به جامعه علمی بهویژه نسل جوان، تاب و امید میدهد تا در برابر چالشها ناامید نشوند و بدانند که ایجاد ظرفیتهای جدید اگرچه سخت اما ممکن است.
مشاور علم و فناوری رئیس فرهنگستان علوم در پایان با بیان برنامههای این نهاد گفت: فرهنگستان علوم در دوره جدید، عزم خود را برای پرکردن فاصله بیننسلی در عرصه علم و فناوری جزم کرده است. دیدار جوانان با پیشکسوتان علمی، میتواند انگیزه، شوق حرکت و برکت در مسیر انتخابهای آتی آنان باشد.
تولید دانش کاربردی زکات علم است
زهره افتخاری، عضو هیئت علمی انستیتو پاستور ایران نیز در این نشست درباره تلاش و تکاپو برای تولید داروی «سورفکتانت» درمان سندروم زجر تنفسی نوزادان نارس توضیح داد و گفت: این دارو حاصل تبدیل یک پایاننامه دانشجویی به محصولی است که اکنون در بازار دارویی کشور موجود است و جان نوزادان را نجات میدهد.
وی در این رویداد با بیان جزئیات تولید این دارو اظهار داشت: این پروژه از سال 1388 و در دوران تحصیل تخصصی من آغاز شد و پس از چندین سال تلاش مستمر تیم تحقیقاتی، سرانجام در سال 1398 به نتیجه رسید. امروز با افتخار میگویم که «سورفکتانت» نهتنها مشابه خارجی خود است، بلکه در برخی آزمونهای عملکردی حتی نتایج بهتری نشان داده است.
افتخاری خاطرنشان کرد: سندروم زجر تنفسی یکی از چالشهای اصلی نوزادان نارس است و سالانه دهها هزار نوزاد در ایران به آن مبتلا میشوند. پیش از این، داروی مورد نیاز کاملاً وارداتی بود که هزینههای سنگین ارزی و وابستگی دارویی به همراه داشت.
عضو هیئت علمی انستیتو پاستور با اشاره به فرآیند طراحی و تولید دارو تصریح کرد: این پروژه از همان ابتدا با هدف خودکفایی و کاهش وابستگی تعریف شد. در اوج تحریمها، حتی تهیه دستگاههای مورد نیاز با مشقتهای بسیار همراه بود، اما با تلاش تیم تحقیق و پشتیبانی استادانی مانند دکتر مخبر دزفولی، موفق به طراحی و بومیسازی فرآیند تولید شدیم.
افتخاری در ادامه به نقشآفرینی نهادهای علمی و اجرایی اشاره کرد و افزود: حمایت سازمان غذا و دارو و همچنین تأییدیه انجمن نوزادان ایران، بهویژه موافقت دکتر مرندی و دکتر افشاری، مسیر را برای دریافت مجوز نهایی هموار کرد. حتی در جلسهای که برخی همکاران نسبت به داروی داخلی تردید داشتند، روال شفاف تحقیقاتی و ارائه مستندات، توانست اعتماد آنان را جلب کند.
وی در پایان با اشاره به یکی از نخستین نوزادان نجاتیافته با «سورفکتانت» گفت: یادم میآید استادم به من گفت "اگر حتی یک نوزاد با این دارو نجات یابد، ثمره تمام زحماتت را دیدهای." امروز خدا را شکر میکنم که «آقا محمد»، نوزادی که با وزن 1800 گرم و بهصورت نارس متولد شده بود، با تزریق این دارو در بیمارستان بقیهالله(عج) نجات یافت و امروز حدود 6 ساله است. این لذت، با هیچ موفقیت علمی دیگری قابل مقایسه نیست.
افتخاری در جمع دانشجویان و پژوهشگران تأکید کرد: هر قدم پژوهشی باید با این پرسش همراه باشد که چگونه میتواند به کشور و مردم کمک کند. بدون تردید، انتشار علمی و تولید دانش کاربردی، زکات علم است و میتواند راه را برای نسلهای بعدی هموار کند.
ضرورت پیشتازی در لبههای علم ژنتیک برای امنیت ملی و آیندهسازی
محمود تولایی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیهالله(عج) گفت: سرعت تحولات علمی امروز دهها برابر گذشته و اگر کشور در لبههای دانش پیشتاز نباشد، سیل تغییرات آن را خواهد برد.
وی با بیان ضرورت توجه به نیازهای ملی در پژوهش گفت: صورت مسئله تحقیق باید از دل نیازهای واقعی کشور بیرون بیاید. پروژه شناسایی ژنتیکی شهدای گمنام و مفقودان دفاع مقدس، نمونهای از همین نگاه بود. زمانی که هزاران خانواده چشمانتظار و بیش از چند هزار شهید فاقد هویت بودند، با استفاده از فناوری دیانای و ایجاد بانک نمونههای بافتی، توانستیم مسیر شناسایی را برای همیشه باز کنیم و امروز به لطف خدا بیش از هزار شهید گمنام با این روش شناسایی شدهاند.
تولایی با اشاره به نقش علم در تحولات آینده جهان هشدار داد: انقلابهای دیجیتال، زیستی و هوش مصنوعی تنها آغاز راه هستند. امروز سلطه جهانی از طریق تسلط بر فناوریهای نوین اعمال میشود. اگر کشورهایی مانند فنلاند و سنگاپور توانستند با همراهی موج تحولات به جایگاه بالایی برسند، ما نیز بهعنوان کشوری با تمدن کهن، باید پایههای علمی خود را مستحکم کنیم تا در گردباد تغییرات، محو نشویم.
عضو هیئت علمی دانشگاه بقیهالله(عج) با اشاره به شتاب فناوریهای ژنتیکی افزود: در گذشته، دو برابر شدن دانش 50 سال طول میکشید، اما امروز هر سه سال یکبار، پروژههای تحولآفرین جدیدی مانند ویرایش ژن، تولید گوشت مصنوعی، چاپ سهبعدی اعضای بدن و مهندسی گیاهان مقاوم به شوری و خشکی، صحنه زندگی بشر را تغییر میدهد. اگر در این مسیر غافل بمانیم، نابرابری و درماندگی در برابر کشورهای توسعهیافته، سرنوشت محتوم ما خواهد بود.
وی تصریح کرد: امروز بخش عمدهای از بذر مصرفی کشور وارداتی است، در حالی که با مهندسی ژنتیک میتوان گیاهان مقاوم به خشکی و شوری تولید کرد. متأسفانه برخی قوانین بازدارنده، مسیر پیشرفت را مسدود میکنند. جامعه علمی باید صدای خود را بهطور قوی به مقامات اجرایی برساند تا درک درستی از آثار قانونگذاری بر امنیت ملی داشته باشند.
تولایی در پایان با اشاره به مسئولیت دانشمندان ایرانی گفت: هر جوان فرهیخته ایرانی باید آرزو کند که روزی پرچم قدرت علمی ایران در جهان به اهتزاز درآید. امروز با پروژههایی مانند پروتوم انسانی، طراحی داروهای بیولوژیک، تولید واکسنهای نوین و تشخیصهای ژنتیکی پیشرفته، ایران در آستانه جهش علمی بزرگی قرار دارد. اما این نیازمند عزم ملی، هدایت هوشمند و سرمایهگذاری جسورانه در لبههای دانش است. آینده از آن ملتهایی است که دانش را نه یک کالای لوکس، بلکه مسیری برای استقلال و عزت خود بدانند.
انتهای پیام/